Çocuklarda gece idrar kaçırma veya altını ıslatma (enürezis nokturna) çok sık görülen bir durumdur. Kabaca 5 yaşındaki 100 çocuktan 15’inde görülmektedir. Ülkemizde tahminen bir milyon çocuğun altını ıslattığı düşünülmektedir. 5 yaş üzerindeki çocukların bir ayda iki kezden fazla yatak ıslatması tıbbi olarak yatak ıslatma olarak adlandırılır. Yaş arttıkça görülme sıklığı azalsa da ileri yaşlarda da gece altını ıslatma izlenebilir.
Gece alt ıslatan çocukların mutlaka tecrübeli doktorlarca değerlendirilip önemli bir nedeni olup olmadığı araştırıldıktan sonra tedavi yollarına başvurulmalıdır.
Tüm çocukların yaklaşık %15 ‘i 16 yaşına kadar yatak ıslatabilir. Özellikle anne babasında yatak ıslatma olan çocuklarda daha sık olarak bu rahatsızlık görülür. Temel olarak üç durum gece altını ıslatmaya etki eder. Bunlar gece idrar üretiminin fazla olması, gece idrar kesesinin (mesane) aşırı kasılması ve uyanma bozukluğu olarak sıralanabilir.
Gece İdrar Kaçırma Tedavisi
Davranışsal Tedaviler:
- Akşam yemeği sonrasında alınan sıvının kısıtlanması
- Gün içinde aldığı gazlı içeceklerin ve aşırı şeker yükünün engellenmesi
- Gündüz işeme zamanlamasının 2-3 saatte bire çekilmesi
- Yatmadan önce çişinin yaptırılması ve anne babanın da kendileri yatarken bir kez daha çocuğu tuvalete götürmesi.
- Genellikle işeme zamanlamasının yapılması (düzenli işeme saatleri), tuvaletin çocuğun kullanabileceği şekilde düzenlenmesi (çocuk oturağı kullanarak ve ayakların altına bir basamak konarak), kabızlıktan kaçınılması ve doğal ve lifli gıda ile sıvıdan zengin beslenilmesi yeterlidir.
- Aile, okul, öğretmen ve çocuğun beraber takım çalışması yapması başarının anahtarıdır.
- Yatak ıslatma alarmı: Çocuk her yatağını ıslattığında bu alarm çalacak ve anne baba kalkıp hem çocuğun yatağını değişterecek hem de tuvalete götürecektir.
Gece İdrar Kaçırma için İlaç Tedavileri:
Eğer davranışsal terapilerle üç ay içinde gece idrar kaçırma durumu düzeltilemiyorsa, ilerleme sağlanamayan hastalarda ilaç tedavisine başlanabilir.
Dezmopressin
Yatmadan 1 saat önce alınan ilaç ile yatak ıslatma %90 oranında engellenir. İlacın dezavantajı ise ilaç kesildiğinde yatak ıslatmanın tekrar başlamasıdır. İlaç kullanımındaki amaç çocuğun gece idrar kontrolünü kendi kendine sağlamasına kadar altının kuru tutulmasıdır.