Böbrek kisti böbrek yüzeyinde oluşmuş içi sıvı dolu bir kitledir. Farklı boyutlarda ve böbreğin farklı bölgelerinde olabilir. Böbrek kistlerini böbrek tümörleriyle karıştırmamak gerekir. Böbrek kistleri iyi huylu kitlelerdir. Nadiren tümöre dönüşürler. Ancak kontrol altında tutulmaları gerekirse cerrahi ile çıkarılmaları gerekir. Böbrek fonksiyonlarına zarar verir nitelikteyse de kistin çıkarılması önerilir. Böbrek kistleri, en sık 50 yaş üzeri erkeklerde görülür. Genetik yatkınlık, yüksek tansiyon, böbreklerde farklı bir hastalığın olması da kişinin böbreğinde kist oluşması riskini artırır.
Hastada nadiren bir semptoma neden olur. Genellikle rastlantısal olarak tespit edilir. Hasta rutin kontrol veya taş hastalığı nedeniyle hekime başvurduğunda üriner ultrasonda böbrek kistiyle karşılaşılır. Bazı olgularda kist böbrek fonksiyonlarını etkileyebilir. Çevre doku ve organlara baskı yapabilir. Böbreğinde kist olan hastalar şu şikayetlerle hekime başvurabilir:
Böbrek kistleri genellikle iyi huylu olarak kabul edilir. Sınırlı olgularda kistin tümöre dönüştüğü izlenir. Yapılan görüntülemelerde böbrek kistinin kireçli bir yapıda olduğu fark edilirse kistin tümöre dönüşme riski var demektir. Bu durumda kistin ameliyatla vücut dışına çıkarılması değerlendirilir.
Hasta hikayesi ve fizik muayeneden sonra hastadan üriner ultrasonografi istenir. Böbrekler, idrar yolu, prostat ve mesane görüntülenir. Hastanın böbreğinde bir kitle varsa ultrasonda kendini gösterir. Bu kitleyi daha iyi tanımlamak için bilgisayarlı tomografiye başvurulur. Neticede hastanın böbrek kisti tanısı konmuş olur. Bazı olgularda MR taraması da istenebilir.
Böbrek kisti güvenle tedavi edilebilen bir hastalıktır. Özellikle kist idrar yolu enfeksiyonlarına neden oluyorsa, kistin patlaması gibi bir durum söz konusuysa, kist böbrek fonksiyonlarını tehdit ediyorsa, böbrek kistinin tedavi edilmesi düşünülür. Tedavide altın standart laparoskopik yöntemle kapalı olarak kistin çıkarılmasıdır. Operasyon vücutta açılan küçük deliklerden gerçekleştirilir. Ameliyat, kitleye ulaştıktan sonra kist duvarının delinmesini ve kistin içindeki sıvının boşaltılmasını içerir. Kist duvarının bir bölümü de kesilerek vücut dışına çıkarılır. Günümüzde böbrek kistleri tedavisinde uygulanan diğer bir tedavi de kistin ince bir iğne ile görüntüleme eşliğinde boşaltılmasıdır.
Kist küçükse, hastada herhangi bir soruna yol açmamışsa, hastanın böbrek fonksiyonları düzgün çalışıyorsa ilk aşamada cerrahi müdahale düşünülmez. Altı ayda veya yılda bir hasta kontrole çağrılır ve üriner sistem ultrasonografisi yaptırması istenir. Kist büyüyorsa, içi kireçlenmişse ya da hastaya rahatsızlık vermeye başladıysa hastalığın tedavisi planlanır.
Böbrekte izlenen her lezyon tümör değildir. Basit böbrek kistleri böbreklerde sık görülür. Yaşla birlikte bu kistlerin görülme sıklığı da artar. Bu kistler çoğu zaman hastaya herhangi bir sorun yaratmaz ve tesadüfen tespit edilir. Üriner ultrasonografi, tomografi ya da MR ile böbrek kistleri kolaylıkla tespit edilebilir. Bu kistlere genellikle müdahale edilmez, takip edilir. Ancak bazı durumlarda tedavi gerekir. Kist, girişimsel olarak bir iğne yardımıyla vücut dışından görüntüleme eşliğinde boşaltılabilir. Ancak kist içinde yeniden sıvı birikebilir. Bu nedenle bir böbrek kistinin tedavisi gerekiyorsa genellikle cerrahiye başvurulur. Kapalı cerrahiyle kist boşaltılır ayrıca kist duvarı da kesilerek vücut dışına çıkarılır. Böylece kistin içinde yeniden sıvı birikmesi gibi bir durum söz konusu olmaz. Yapılan bu ameliyata laparoskopik kist dekortikasyonu denir.
Böbrek kistleri kanser değildir. Kişiye bir rahatsızlık vermiyorsa ve yapılan görüntülemede kistin basit bir kist olduğu anlaşılıyorsa hastaya takip önerilir. Öte yandan bazı kistler ileride kansere dönüşme potansiyeli taşır. Bunlar komplike kistlerdir. Örneğin, yapılan görüntülemede kist duvarında kalınlaşma, kist içinde kanama belirtileri izlenebilir. Kist duvarında bir düzensizlik fark edilebilir, kistin patlama riskinden şüphelenebilirler. Öte yandan kist basit bir yapıda olsa bile kist sürekli büyüme eğiliminde olabilir ve çevre dokulara baskı yapabilir. Bu gibi durumlarda kistin cerrahi olarak boşaltılması ve kist duvarının kesilerek vücut dışına çıkarılması gerekir.
Böbrekte irili ufaklı birden fazla kist olabilir. Ameliyattan önce bu kistlerden hangilerine müdahele edileceği kararlaştırılır. Ameliyat genel anestezi altında yapılır. Böbrek kisti ameliyatı kapalı yöntemle gerçekleştirilir. Açık cerrahi tercih edilmez. Vücutta küçük kesiler açarak ışık, kamera ve cerrahi enstrümanlar vücut içinde yerleştirilir. Kist üzerinde bir delik açarak içindeki sıvı kontrollü bir şekilde aspire edilir. Kist duvarı kesilir. Lezyonun kanser olmadığından emin olmak için kist duvarının bir kısmı patolojiye gönderilir. İçi boşaltılan kistin içine ilaç enjekte edilebilir. Böylece aynı yerde yeniden bir kistin oluşup, büyümesine engel olunabilir. Ameliyat sonlandırılır. Kistin boşaltılması ve duvarının kesilmesi 15-20 dakika içinde neticelendirilir. Ameliyat bölgesinin açılması, kapatılması ile birlikte cerrahi genellikle 1 saat içinde tamamlanır. Bazı sınırlı olgularda kist olarak düşünülen lezyon kanserli olabilir. Bu durumda ameliyatın seyri değişebilir. Kanser ve kist ameliyatlarında uygulanan teknik aynı olduğu için ameliyat esnasında hekimde böyle bir şüphe oluşursa tümörün çıkarılmasına karar verilebilir.
Prostat Büyümesi Tedavisi Prostat büyümesi ürolojide en sık karşılaştığımız rahatsızlıklardan biridir. Prostat büyümesi tedavisi günümüzde…
Mesane Kanseri Tedavisi Mesane kanseri tedavisi olgudan olguya farklı stratejileri içerebilir. Mesanenin yani idrar torbasının…
Böbrek Kanseri Tedavisi Böbrek kanseri tedavisi nedir, sorusunun en net yanıtı, ameliyattır. Böbrekteki tümörü ya…
Prostat Kanseri Tedavisi Prostat kanseri tedavisi günümüzde yüksek başarı oranlarıyla, güvenli bir şekilde yapılmaktadır. Prostat…
Voiding Sistoüretrografi Nedir? Hastada kronikleşmiş ve nedeni tam olarak saptanamayan idrar yapma sorunlarının nedenini ortaya…
Kadın Ürolojisi Nedir? Sık Görülen Rahatsızlıklar ve Tedavileri Ürolojinin ilgi alanlarından, alt başlıklarından biri de…