Sistit Nedir? Sistit Belirtileri
Sistit belirtileri özellikle kadınların yaşam kalitesini bozar, ağrıya neden olur, idrar yaparken bir dizi problemi ortaya çıkarır. Sistit, mesanenin iltihaplanmasına verilen hastalıktır. Genellikle bakteriler sistite neden olur. Kadınlarda sık görülür. Erkeklerde de görülebilmekle birlikte daha çok kadınların karşılaştığı bir ürolojik hastalık olarak bilinir. Veriler de bunu göstermektedir. Kadınlar erkeklerden neredeyse 10 kat daha fazla kez sistit olmaktadır. Bunun birçok nedeni olmakla birlikte temel bir anatomik sebep vardır. Bu da kadın üretrasının erkeklere kıyasla daha kısa oluşudur. Üretra, mesane ile idrar deliği arasında bulunan, tüp şeklinde olan bir yapıdır ve üriner sistemin son adımıdır. Bu tüpün kısa olması dışarıdan gelen enfeksiyonların mesaneye daha kolay ulaşmasına neden olur. Nihayetinde sistit tablosu oluşur. Sistit ile en çok 25-40 yaş arası kadınlarda karşılaşılmaktadır. Sistit, idrar yaparken ağrı ve yanma hissetme, sürekli idrara çıkma isteği duyma gibi semptomlarla karakterizedir. Sistit, birkaç gün içinde kendiliğinden geçebileceği gibi ilaç tedavisine de ihtiyaç duyabilir. Özellikle ağrının çok şiddetli olduğu, geçmediği, idrarda kan görüldüğü durumlarda hastaların mutlaka bir üroloji uzmanına başvurması gerekir.
Sistit Belirtileri
- İdrar yaparken yanma ve ağrı hissi
- Sık idrara çıkma
- Aniden idrar gelmesi
- İdrar varmış hissiyle tuvalete gidip idrar yapamama
- Kasık ve alt karın bölgesinde ağrı
- İdrarda kan
- Mesanede doluluk hissi
- İdrar renginin koyulaşması
- Ateş, halsizlik, iştahsızlık
Sistit Neden Olur? Risk Faktörleri Nelerdir?
Sistit oluşumuna neden olabilecek birçok durum vardır. Bunlar nelerdir?
- Mesaneye ulaşan bakteriler nedeniyle sistit oluşumu yaygındır. Escherichia coli (E. coli) adı verilen bakteri türü ile sistit olgularında sık karşılaşılır.
- Uzun süreli sonda kullanımı
- Cinsel açıdan aktif olmak
- Genital bölgenin temizliğine özen göstermemek
- Mesanenin sağlıklı bir şekilde boşaltılamaması (mesane taşı, BPH ya da hamilelik gibi nedenlerle)
- Kadınlarda östrojen hormonu eksikliği
- Diyabet
- Gebelik
- Genital bölge temizliğinde aşırı sabun, intim jel, mendil vb. maddelerin kullanımı (genital bölgenin sadece ılık suyla temizlenmesi önerilir)
- Sürekli idrar tutma alışkanlığı
- Islak mayo ile kalmak
- Radyoterapi ve/veya kemoterapi tedavisi almak
Sistit Tanısı
Sistit tanısı uzman bir üroloji uzmanı tarafından hastanın semptomları göz önünde bulundurularak konabilir. Kesin tanı için ise kan testleri, idrar testi ve idrar kültürüne başvurulur. Bazı durumlarda hastadan üriner ultrason istenebilir. Edinilen bilgiler ışığında hastanın tedavisi planlanır. Hastada kronik bir sistit var ise sistoskopi (idrar deliğinden ince bir tel ile girerek kamera ile mesaneye bakılması) yapmak gerekebilir.
Sistit Tedavisi
Sistit genellikle ağızdan alınan ilaçlar ile tedavi edilebilir. Bazı hastalarda sistit belirtileri kısa süreli ve hafif olabilir ve ilaç kullanmadan, istirahat ve bol su tüketimi ile geçebilir. Sistit olgularında korkulan senaryo mesanedeki enfeksiyonun böbreklere kadar ilerlemesi ve çok daha büyük sağlık sorunlarına yol açmasıdır. Sistit olgularında hastalara antibiyotik, enfeksiyonu gidermek için kullanılan saşe ve ağrı kesici ilaç reçete edilebilir. Sistit olgularında ayrıca bir hafta kadar cinsel ilişkiden uzak durmak gerekir.
Sistit Hakkında Sık Sorulan Sorular
Hastalarımızın sistit hakkında sık sorduğu sorulara yanıt verdik.
Sistit için hangi doktora gidilir?
Sistit içi üroloji uzmanına başvurulur. Sistit mesanenin yani üriner sistemin bir hastalığıdır. Böbrekleri de olumsuz etkileme riski söz konusudur. Bu nedenle sistitin tanı ve tedavisi için bir üroloji hekimiyle görüşmek gerekir.
Sistit kendi kendine geçer mi?
Bazı hasta grubunda hafif semptomlarla seyreden sistit 1-2 gün içinde kendiliğinden geçebilir.
Sistit ilaçsız geçer mi?
Hastalarımızın en sık sorduğu soru sistitin ilaçsız geçip geçmeyeceğidir. Hastalığın kendiliğinden geçme olasılığı vardır. Ancak semptomlar ağır seyrediyorsa ya da 1-2 gün geçmesine rağmen şikayetler ortadan kalkmadıysa sistiti tedavi etmek gerekir. Bu durumda hastaya ağızdan alınan ilaçlar reçete edilir. Peki, sistitin geçmesi için ilaç dışında kullanılabilecek bir madde var mı? Kızılcık suyu ilk akla gelendir. Hatta eczanelerde kızılcık suyu içeren takviyeler satılmaktadır. Ancak bu ve benzeri ürünlerin amacı sistiti tek başına geçirmekten ziyade ilaçlara yardımcı olmaktır.
Erkekler sistit olur mu?
Evet, olur. Sistit genellikle genç ve orta yaştaki kadınlarda görülmesine karşın, her yaştan ve her cinsten bireyde görülebilir. Kadınların yanı sıra erkeklerde de sistit olur. Ancak erkeklerin sistit geçirme riski kadınlardan yaklaşık 10 kat daha azdır. Öte yandan erkeklerde görülen sistit kadınlarınkinden biraz daha risklidir. Erkeklerin sistit olması durumunda akla ilk olarak prostat sağlığı gelir. Sistitin nedeni, prostat enfeksiyonu, prostat kanseri ya da iyi huylu prostat büyümesi olabilir.
Menopoz sistit riskini artırır mı?
Kadınların yaşadığı hormanal değişiklikler sistite neden olabilir. Bu haliyle menapoz ve gebelik gibi hormonların seviyesini etkileyen durumların kadınlarda sistit riskini artırdığı belirtilebilir. Menapoz döneminde girmiş kadınlarda östrojen hormonunun seviyesi düşmeye başlar. Sistit geçirme riski artar.
Sistit çocuk sahibi olmayı etkiler mi?
Hayır, etkilemez. Sistit ne erkeklerde ne kadınlarda çocuk sahibi olmayı etkilemez. Sistit mesaneyle ilgili bir hastalıktır. Üreme organları için bir sorun oluşturmaz.
Sistit cinsel yolla bulaşır mı?
Hayır, bulaşmaz. Çiftler arasında sistitin cinsel yolla bulaşabildiği düşüncesi vardır. Ancak ne sistit ne de idrar yolu enfeksiyonu cinsel yolla kişiden kişiye bulaşmaz. Öte yandan kişiye sistit tanısı konulduktan sonra tam iyileşme sağlanması için yaklaşık 1 hafta kadar cinsel perhiz önerilir.