Metastatik Prostat Kanseri Tedavisi
Tüm prostat kanserlerinin yüzde 80 ila 85’i lokalize haldeyken tespit edilir. Yani tümör halen prostat ile sınırlıyken. İlerlememiş ya da sıçramamışken… Bu durumda kanserli prostatı cerrahi ile vücut dışına çıkararak hastalık tedavi edilebilir. Ancak her prostat kanseri prostat ile sınırlı değildir. Prostat kanseri lenf bezlerine, kemiklere ve omurgaya yayılabilir. Hastalığın ilerleyen süreçlerinde ise akciğer, karaciğer, beyin ve uzak lenf bezlerine metastaz söz konusu olabilir. Bu durumda cerrahi primer tedavi olmaktan çıkar. Sistemik tedavileri önceleyen ve farklı tedavi modalitelerinin kombinasyonu içeren planlamalar yapılabilir.
Metastatik Prostat Kanserinde Hormon Tedavileri
Bir kanser hormonlar tarafından tetikleniyorsa burada hormon tedavilerine başvurmak gerekir. Hormonlar tarafından tetiklenen en sık iki kanserden biri meme diğeri de prostattır. Metastatik prostat kanserinde hormon tedavisinde amaç androjeni yani erkeklik hormonlarını baskılamaktır. Androjenler prostat kanseri hücrelerini büyümeye teşvik edeceğinden baskılanması önemlidir. Böylece tümörün yayılımı durdurabilir ya da yavaşlatılabilir. Hormon tedavileri farklı şekillerde uygulanabilir:
- Cerrahi bir müdahale olan orşiektomi ile androjen üretimi büyük ölçüde sınırlandırılabilir. Orşiektomi, cerrahi hadımdır. Ameliyat erkeklik hormonlarının en önemli kaynağı olan testislerin ameliyatla çıkarılmasını içerir.
- Tüm hormonlar gibi testosteron hormonu da beyinde üretilir. Beyinde hipofiz bezi adı verilen özel bir yapı hormon üretiminden sorumludur. Bu yapıya yönelik uygulanan ilaçlar ile hipofiz bezinin fonksiyonu yok edilir ve hormon üretimi büyük oranda engellenir.
- Erkeklik hormonunun üretildiği bir diğer yapı da böbrek üstü bezlerdir. Bu bezlerin hormon üretmesini engellemeye yönelik ilaçlar alınabilir.
- Yeni nesil bazı ilaçlar ile de erkeklik hormonun prostat tümörüne bağlanması engellenmeye çalışılabilir.
Metastatik Prostat Kanserinde Sistemik Tedaviler
Metastatik prostat kanserinde, hormon tedavisinin yanı sıra diğer sistemik tedavilere de başvurulabilir. Bunlar nelerdir?
- Sistemik tedavilerinin en bilinen ve sık kullanılan formu kemoterapidir. Kemoterapi ilaçları ağızdan veya damar yoluyla hastaya verilebilir. Kemoterapi, hormon tedavisiyle birlikte uygulanabileceği gibi hormon tedavisinin fayda getirmediği olgularda tek başına da kullanılabilir.
- İmmünoterapi, bağışıklık sistemini tedavinin bir parçası haline getirmek için kullanılan ilaçları içerir. Böylece kişinin kendi bağışıklık sistemi kanser hücreleriyle savaşmaya başlar. Kemoterapi ile kanserin tedavisine fayda sağlanamadığında immünoterapi ilaçlarına başvurulabilir.
Metastatik Prostat Kanserinde Radyoterapi
Radyoterapinin lokalize prostat kanseri tedavisinde önemli bir yeri vardır. Kişinin genel sağlık durumu cerrahiye uygun değilse hastalar radyoterapi ile tedavi edilebilir. Metastatik olgularda da radyoterapiye başvurulabilir. Ancak kullanım alanı ve faydaları sınırlıdır. Kanseri kontrol altında tutmak ve semptomları azaltmak için radyoterapi uygulamaları düşünülebilir.
Metastatik Prostat Kanserinde Radyoaktif Tedaviler
Metastatik prostat kanserinin tedavisinde radyoaktif maddelerden yararlanılabilir. Lutesyum 177 PSMA adı verilen bir uygulama ile prostat kanseri hücrelerinin yayılımını durdurmak, azaltmak, tümörün boyutunu küçültmek mümkün olabilir.