Hipospadias Nedir?

Hipospadias, peygamber sünnetli ya da yarım sünnetli. İdrar deliğinin penisin ucunda yani doğal konumunda olmaması durumudur. Sık karşılaştığımız doğumsal bir ürolojik sorundur. Bebeğin idrar yaptığı delik olması gereken yerden daha aşağıdadır. İdrar deliği penisin gövdesine (alt tarafına) ve altındaki torbalara daha yakın bir yerdedir. İdrar deliği ve penis ucu arasında idrar kanalının gelişmemesi nedeniyle bu sorun ortaya çıkar. Yaklaşık her 250 bebekte 1 görülür.

Türleri

Hastalık, idrar deliğinin yerleşimine göre sınıflandırılır.

• Glandüler hipospadias: İdrar deliği penisin baş kısmındadır. Doğal konumunun biraz altındadır.
• Koronal hipospadias: İdrar deliği penis başı ile penis gövdesi arasında yerleşmiştir.

Hipospadias’ın bu iki türü de “distal hipospadias” olarak tanımlanır. Hastalık en sık bu formda görülür. Cerrahinin başarı şansı oldukça yüksektir.

• Proksimal hipospadias: İdrar deliği çok daha aşağılarda olabilir. Delik, penis gövdesinin herhangi bir yerinde, penis ile torbaların birleştiği yerde olabilir.

Hipospadias Nasıl Anlaşılır?

Doğumdan hemen sonra veya bebeğin ilk idrarını yapması sonrası tespit edilir. Yenidoğan bir bebek ilk idrarını doğduktan sonraki ilk 24 saat içinde yapar. Yani, doğumdan sonraki 1 gün içinde Peygamber sünnetli bebeğin tanısını koymak mümkündür. Doktor, hemşire veya aile bebeğin idrar deliğinin penis ucunda değil, daha aşağıda olduğunu fark eder. Kimi olgularda tanı bebek ilk kez sünnet muayenesi için üroloji hekimine götürüldüğünde konulur.

Hipospadias Neden Olur?

Hipospadias’ın neden ortaya çıktığı tam olarak bilinmemekle birlikte, genetik yatkınlık büyük önem taşır. Hipospadias’ın oluşma nedenleri:

• Hormonal uyarıların eksikliği
• Doğumda düşük ağırlık
• Gebe kalmak için görülen tıbbi tedaviler (tüp bebek)
• Genetik yatkınlık (hipospadiaslı babaların oğullarında ve hipospadiaslı çocukların kardeşlerinde daha sık görülür.)

Hipospadiasın Neden Olabileceği Sorunlar

Tedavi edilmediği takdirde  bazı farklı sorunlara yol açabilir:

• İdrar yolu enfeksiyonları
• Peniste eğrilik
• İdrar kanalı darlıkları
• Mesane ile ilişkili çeşitli işeme bozuklukları
• Böbrek yetmezliği

Hipospadiasın Tedavisi

Hipospadiasın tedavisi cerrahidir. Ameliyat için en uygun dönem 6-18 ay arasıdır. Ancak sorun daha ileri yaşlarda fark edildiyse de ameliyatı uygulamak mümkündür.

Ameliyatla çocuğun idrar deliğini penisin uç kısmına, doğal konumuna taşınır. Sünnet, penis veya ağız içi derisi kullanmak gerekebilir. Ameliyat sırasında çocuğun sünneti de yapılır. Ayrıca hipospadiasa bağlı penis eğriliği geliştiyse bu sorun da düzeltilir. Böylece çocuk ve ailesi bir daha anestezi alma ve hastanede yatma zahmetine girmekten kurtulmuş olur.

Hipospadias Ameliyatı Başarı Oranı

Peygambet sünnetli doğan bebeklerin tedavi edilmesi gerekir. Sorunun boyutuna göre de ameliyatın başarı oranı değişir. İdrar deliği olması gereken yerden çok uzakta değil yine penis ucunda, yakın bir yerdeyse (distal hipospadias) ameliyatın başarı oranı %90’dır. Ancak idrar deliği penis gövdesindeyse, torbalara yakınsa (proksimal hipospadias) ameliyatla sorunun giderilebilme oranı %70’lerdedir.

Hipospadias Ameliyatı Sonrası Süreç

Genellikle ameliyattan sonraki gün çocuğumuzu taburcu ederiz. Penisi pansumanla sarılı halde kalır. Ameliyattan 4-5 gün sonra yapılan kontrolde bu pansuman açılır. Sonda ise 7-10 gün içinde çekilir. Ameliyat başarıyla yapılmış ve bir komplikasyon gelişmemiş ise çocuk tuvaletini normal yolla yapmaya başlar.

Hipospadias ameliyatlarında kanama, enfeksiyon ve üretra darlığı kompikasyonları söz konusu olabilir. Ameliyat çocuk ürolojisi konusunda eğitimli ve deneyimli bir ürolog tarafından yapıldıysa komplikasyon riski de o derece az olur.

Hipospadias Hakkında Sık Sorulan Sorular

Hipospadias hakkında ebeveynlerin merak ettiği sorulara yanıt verdik.

Gebeyken bebekte hipospadias olup olmayacağı anlaşılabilir mi?

Genellikle hayır. Nadir olarak USG’de bebekte hipospadias olacağı görülebilir. Ancak hipospadiasın kesin tanısı doğumdan sonra konulur.

Hipospadiaslı bir çocuğun kardeşinde de hipospadias olur mu?

Kesin olacak diye bir durum yok. Ancak ailesinde hipospadias olmayan bir bebekle kıyasladığımızda, ailesinde hipospadias olan bir bebeğin hipospadiaslı olma riski daha fazladır.

Hastalığın görülme sıklığı nedir?

Toplumdan topluma değişmekle birlikte, her 250 erkek bebekten 1’inin dünyaya hipospadiaslı olarak gözlerini açtığı söylenebilir.

Hipospadias ne zaman ameliyat edilmeli?

Hipospadias tedavisi cerrahidir. Ameliyatın mümkün olduğu kadar, erken yapılması önerilir. Çocuğun en geç 2 yaşına dek ameliyat edilmesi düşünülür.

Ameliyat şart mı?

Evet. Hipospadias kendi kendine iyileşmeyeceği gibi cerrahi dışında başka bir tedavisi de yoktur.

Ameliyat olduktan sonra pipinin görüntüsü normal olur mu?

Evet. Başarılı bir cerrahi ile çocuğun pipisinde herhangi bir sorun beklenmez.

Geçirilen bu operasyon ileride cinsel ilişki problemine yol açar mı?

Hayır açmaz. Aksine hastalığın tedavi edilmemesi problemlere yol açar.

Ameliyat sonrası kontrol nasıl olacak?

Ameliyattan sonraki ilk 6 ay, aylık kontrol gerekir. Daha sonra bu süre iki ayda bire ve sonrasında 6 aya bire evrilir.

Ameliyat sonrası idrar yollarında darlık gelişme riski nedir?

Ameliyat sonrası çocuğun idrar yolunda darlık gelişme riski vardır. Bu durum kendini idrar akışında incelme ile gösterir. Kimi olgularda bu durum kendiliğinden çözülürken kimi olgularda tıbbi müdahale gerektirir.

Ameliyat öncesi hangi testler yapılır?

Her ameliyatta olduğu gibi vücutta herhangi bir enfeksiyon olmadığından emin olmak gerekir. Çocuktan idrar tahlili ve kültürü istenebilir.

Ameliyat sonrası çocuk kaç gün hastanede kalınır?

Vakaların çoğunda çocuk ameliyat günü ya da ameliyattan bir sonraki gün pansumanı ve sondasıyla taburcu edilebilir. 3-5 gün sonra pansumanı alınır. Ameliyattan sonraki 7. günde de sondası çekilir. Bu dönemde bebeğe çift bez takılır.

Ameliyattan sonra kullanılması gereken ilaçlar nelerdir?

Ameliyat öncesi ve sonrası antibiyotik kullanımı gerekebilir. Ayrıca ameliyattan sonra çocuğa ağrı kesici de verilebilir.

Çocuk normal yaşamına ne zaman dönebilir?

Taburcu olduktan 2 hafta sonra gündelik yaşamına rahatlıkla devam edebilir.

Hipospadiasla birlikte peniste eğrilik de varsa ne olur?

İlk olarak eğriliğin düzeltilmesine yönelik bir ameliyat sonrasında da hipospadiasın tedavi edilmesine yönelik bir ameliyat planlanır. Biz kliniğimizde sıklıkla bu iki ameliyatı aynı seansta yapıyoruz.

Ameliyat ile beraber sünnet de yapılıyor mu?

Bu konuda farklı görüşler vardır. Bazı olgularda hipospadias ameliyatı ile sünnetin aynı seansta yapılması mümkündür. Ancak bazı olgularda hipospadias cerrahisinden 6 ay kadar sonra sünnetin yapılması düşünülür. Yani her hastanın kendi özel durumuna göre karar vermek gerekir.

Taburcu olduktan sonraki süreçte dikkat edilmesi gereken bir husus var mıdır?

Çocuk idrarını yapamazsa, işerken ağrısı varsa, idrar kalınlığı incelmişse hekime başvurmak gerekir.

Ameliyat sonrası dikişler ne zaman alınır?

Dikişler kendiliğinden emilir, kaybolur, düşer.

Hipospadias ameliyatı sonrası idrar kaçırma olur mu?

Hayır olmaz.

 

Yayınlanma Tarihi: 28 Kasım 2020

Güncelleme Tarihi: 4 Aralık 2021

2. Güncelleme Tarihi: 11 Mayıs 2024