Epididimit
Epididimit ürolojik bir enfeksiyon hastalığıdır. Spermleri taşıma ve depolama görevini üstlenen epididim olarak adlandırılan testislerin arkasında bulunan tüp şeklindeki yapının iltihaplanmasıdır. Her yaştan erkekte görülebilmekle birlikte cinsel açıdan aktif erkeklerde daha sık görülür. Cinsel yolla bulaşan hastalıklar epididimitin en önemli nedenlerinden biridir. Epididimit 6 haftadan uzun sürdüyse veya kısa aralıklarla tekrarladıysa kronik epididimit olarak değerlendirilebilir. Bazı olgularda epididim enfeksiyonuna ek olarak testiste de enfeksiyon görülebilir. Bu duruma epididimoorşit adı verilir. Epididimit genellikle antibiyotik kullanımıyla kısa sürede geçer. Ancak bazı sınırlı olgularda meni kanallarında tıkanmaya neden olabilir. Bu da infertiliteye (kısırlık) yol açabilir. Bu nedenle epididimitin bu konuda tecrübeli bir üroloji uzmanı tarafından mutlaka tedavi edilmesi gerekir.
Epididimit Nedenleri
- Cinsel yolla geçen enfeksiyonlar (sıklıkla klamidia ve gonokokal mikroorganizmaları)
- Geçirilen farklı enfeksiyonlar (prostatit, idrar yolu enfeksiyonu, kabakulak gibi) ilerleyerek epididimite neden olabilir.
- Böbrek reflüsü, iyi huylu prostat büyümesi ya da taş hastalığı gibi nedenlerle idrarın vücuttan rahatça tahliye olmaması ve geriye doğru idrar kaçması epididimite zemin hazırlayabilir.
- Kasıkları etkileyen düşme, çarpma gibi travmalar
- Nadir olgularda tüberküloz nedenli epididim enfeksiyonu
Risk Faktörleri
ABD’de yapılan bazı çalışmalar epididimitin her yıl 1000 erkekte 1 görüldüğünü bildirmektedir. Bazı faktörler epididim enfeksiyonu riskini artırmaktadır. Bunlar nelerdir?
- Cinsel hastalığı olanlarla ilişkiye girme
- Korunmasız cinsel birleşme
- Birden fazla partnerle ilişki
- Prostatit ve idrar yolu enfeksiyonu geçirme
- Sonda kullanımı
- Penis ucunda girilerek yapılan ameliyatlar
- Sünnet olmamak
- Üriner sistemin doğumsal anomalileri
- İdrar yoluna uzun süreli stent takılmış hastalar
- İyi huylu prostat büyümesi hastası olmak
Epididim Enfeksiyonundan Korunma
- Cinsel yolla bulaşabilecek hastalıklara karşı kondom kullanmak.
- Üretral girişimler sonrasında hekiminiz koruyucu antibiyotik önerebilir.
- Sonda kullanan hastalara koruyucu antibiyotik veya antiseptik önerilebilir.
Epididimit Belirtileri
- Testiste ağrı, kızarıklık, şişlik ve ısı artışı (genellikle testislerden birinde olur)
- İdrar yaparken ağrı, yanma, sık idrar çıkma
- İdrar yaparken idrarla birlikte iltihaplı akıntı gelmesi
- Kasık ve karın alt kısmında ağrı
- Meniden kan görme
- Ateş, üşüme, titreme, bulantı ve kusma
Tanı
Fiziksel muayene ve hasta öyküsü ile idrar testi ve kültürü ile hastalığın tanısı konulabilir. Bazı olgularda skrotal ultrasonografi ile testisler ve epididimin incelenmesi gerekebilir.
Tedavi
Epididimitin temel tedavisi antibiyotik kullanımı ve ağrı kesicilerdir. Ayrıca şişme, kızarıklık olan bölgeye kısa süreli soğuk uygulaması yapılabilir. Ayrıca analjezik- antienflamatuvar ilaçlar da testisteki şişliği gidermek amacıyla kullanılabilir. Epididimitin nedeni tüberküloz ise hastaya buna yönelik tüberküloz ilaçları reçete edilebilir. Epididim enfeksiyonuna bağlı testiste apse gelişebilir. Apsenin boşaltılması gerekir. Enfeksiyonun bir türlü geçmediği ve farklı sorunlara neden olduğu durumlarda epididimin cerrahi yolla vücuttan çıkarılması gerekebilir. Bu ameliyata epididimektomi adı verilir.